Verkeer, industrie en landbouw zijn bronnen van stikstofuitstoot die neerslaat in de omgeving. Dit kan stikstofgevoelige natuur zijn. Voor die natuur is wetenschappelijk bepaald hoeveel stikstof er mag neerslaan voordat de natuur beschadigd wordt. Dat wordt de Kritische Depositie Waarde (KDW) genoemd. In 2030 moet 50% van de stikstofgevoelige natuur in Nederland onder de KDW zitten. Nu is dat in Nederland ongeveer 24%. In het regeerakkoord is zelfs afgesproken dat het zelfs 74% moet zijn. LTO Nederland beschouwt dit doel als onrealistisch.
In Noord-Brabant is het relatief moeilijk om deze doelstelling te halen. Dat komt doordat er veel gebieden met relatief lage KDW’s zijn, er veel veehouderij en andere bedrijvigheid gevestigd is en er ook veel emissie uit het buitenland komt. Rond de 14 stikstofgevoelige Brabantse natura 2000 gebieden zitten ongeveer 1500 boeren en tuinders van allerlei ‘pluimage’. In deze overgangsgebieden kan veel gaan veranderen. Naast stikstof is gebruik van gronden ook een onderdeel van beleid, het moet volgens overheid extensiever. Misschien betekent dit meer hectares voor sommige boeren? Mogen zij nog maïs of aardappelen zetten, of enkel extensief grasland?
Hoe gaan we dat bereiken?
Er heerst op dit moment veel onzekerheid onder boeren rond Natura 2000-gebieden. Dit wordt mede veroorzaakt door de verplichting om stallen aan te passen voor 2024, op basis van provinciaal beleid. Betrokken boeren staan op een kruispunt, wat te doen? Stoppen, aanpassen of verplaatsen. ZLTO gaat dit gesprek aan met haar leden, aan de keukentafel. De kernvraag: hoe zorgen we voor boerenperspectief in de overgangsgebieden rond Natura 2000?
Verder neemt ZLTO deel aan gebiedsprocessen en zijn we in gesprek met alle betrokken partijen. De wensen van onze leden zijn leidend. Onze lokale ZLTO-afdelingen spelen daarin een belangrijke rol. Goed overleg met boeren onderling is belangrijk om met een gedragen oplossing naar buiten.
Op provinciaal niveau proberen we onze oplossingen en standpunten goed te laten landen. We pleiten voor voldoende ruimte in regelgeving om bedrijven te kunnen verplaatsen als gedwongen stoppen de enige andere optie is.
Ons standpunt
- Zo veel mogelijk hectares moeten in boerenhanden blijven, met duurzaam perspectief richting de toekomst. We willen erkenning voor het feit dat juist boeren een grote rol kunnen spelen in het realiseren van maatschappelijke opgaven.
- We moeten voorkomen dat boeren die nu investeren in duurzaamheid, later verrast worden door aangescherpte of nieuwe doelstellingen voor hun bedrijf.
- Rond Natura 2000-gebieden moeten aantrekkelijke verdienmodellen voor boeren worden (door)ontwikkeld.
- De wensen van de huidige gebruikers en bezitters van het landschap zijn net zo belangrijk als de natuur- en waterdoelen in het gebied.
- De landbouw rond Natura 2000-gebieden moet toekomstbestendig(er) worden. Dat kan bijvoorbeeld door middel van kavelruil, maatregelen voor goede waterhuishouding, etc.
Veelgestelde vragen
-
Om welke gebieden gaat het?
- De gebieden waar het om gaat kun je hier vinden.
-
Wat zijn de natuurdoelstellingen in Brabant?
- Die zijn per Natura 2000 gebied vastgelegd in de beheerplannen. Deze kun je hier lezen. De komende tijd worden deze plannen herzien en worden met name de uitbreidingsdoelstellingen bepaald.
-
Hoe groot zijn die overgangsgebieden?
- Dat is sterk afhankelijk van de doelstellingen. Er zullen gebieden met nauwelijks een overgangszone en gebieden waar de impact veel groter is. De omvang is nu nog niet bekend.
-
Kan ik nog normaal blijven boeren?
- De inzet van ZLTO is om dat zo veel als mogelijk overeind te houden. Lukt dat niet moeten boeren met financiële middelen of extra grond gecompenseerd worden.
-
Hoe weet ik of dit over mijn bedrijf gaat?
- Dat kun je nog niet weten. Zodra ZLTO dat weet, benaderen we je.