Nederland krijgt er dit najaar tweeduizend biodiverse akkers bij. Sinds kort kunnen vierhonderd akkerbouwers flinke korting krijgen op zaadmengsels waarmee zij kunstmest (stikstof en CO2) besparen, de bodem gezonder maken en meer biodiversiteit terugbrengen op het land.
De campagne 1001ha soortenrijke groenbemestermengsels van LTO en Urgenda haalt geld op bij provincies, gemeenten en burgers en zet deze om in korting voor boeren. In 2022 en 2023 zaaiden 240 akkerbouwers 1.250 hectare in. Groenbemesters of vanggewassen worden na de oogst ingezaaid om de bodem te beschermen tegen zon, regen en wind.
Groenbemesters of vanggewassen zijn gewassen die de boer inzaait na de oogst om de bodem over de winter bedekt en de bodem actief te houden. Mengsels met vlinderbloemigen zoals klaver, wikke of lupine, zijn iets duurder in aanschaf en nog redelijk onbekend bij akkerbouwers, maar leggen stikstof uit de lucht vast waardoor kunstmest en CO2 kunnen worden bespaard.
Groenbemestermengsels helpen bij de organischestofopbouw, verbetering van de biodiversiteit en het vastleggen van nutriënten in de winter. Daarnaast beschermen ze de bodem bij grote hoeveelheden neerslag en dragen ze bij aan een gezond en divers bodemleven.
'Tijdens de pilot in 2022 zaaiden veertig Zeeuwse akkerbouwers 200 hectare in. In 2024 schaalde de campagne op: tweehonderd akkerbouwers zaaiden 1.000 hectare in', zegt ZLTO-projectleider Wico Dieleman.
Deelnemers aan de campagne '1001ha groenbemester-mengsels' besparen gemiddeld een derde deel kunstmest en een vijfde deel dierlijke mest, doordat ze een groenbemestermengsel met vlinderbloemigen gebruiken. Dat blijkt uit een enquête onder 240 agrarisch ondernemers.
Hoge waardering
Dit resultaat is gunstig voor de portemonnee van de ondernemer, maar vooral goed nieuws voor klimaat, bodem en biodiversiteit. De boeren waardeerden de actie met een 8,8. 20 procent van de deelnemers maakte voor het eerst gebruik van een mengsel en 80 procent wil dit in de toekomst vaker doen.
ZLTO, Urgenda en de drie aangesloten zaadleveranciers gaan komend jaar samen werken aan meer voorlichting voor de deelnemende akkerbouwers. Ze willen hen helpen de mesttoegift verder te verminderen en andere duurzame stappen te zetten.