Mark IJsendoorn - Nieuwe Oogst
Agroforestry is een kansrijke vorm van landbouw, denkt ook provincie Zeeland. Met een ‘Agroforestry Netwerk’ wil de provincie hier een boost aan geven. Rombouts Agroecologie heeft samen met ZLTO het voortouw genomen om dit netwerk op te richten. ‘Boeren willen weten wat de kansen zijn.’
Agroforestry in het open Zeeuwse landschap. Op het eerste oog lijkt het niet helemaal te passen. Maar volgens projectmanager Tijmen Hoogendijk van ZLTO biedt het wel degelijk kansen. ‘Zo kunnen bomen en struiken bijdragen aan het reduceren van de zilte wind over de gewassen. De bomen kunnen daarnaast fungeren als nutriëntenpomp en voor een aanvullend verdienmodel zorgen’.
Er wordt al langer onderzoek gedaan naar agroforestry in Zeeland. Het is nu tijd voor de volgende stap, vindt ook de provincie die de opdracht gaf voor de oprichting van het Agroforestry Netwerk Zeeland. Geïnteresseerde agrariërs, investeerders en andere partijen worden binnen dit netwerk met elkaar in contact gebracht om kennis uit te wisselen en elkaar te helpen. In een later stadium krijgen ondernemers steun bij het uitzoeken hoe zij in de praktijk bomen en struiken kunnen inpassen in hun bedrijf.
Provinciale netwerken als deze krijgen steun van het Agroforestry Netwerk Nederland, opgericht door LNV, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en andere partijen. ZLTO is daar ook bij aangesloten. Het landelijke netwerk doet daarnaast breed onderzoek naar bijvoorbeeld verdienmodellen en wet- en regelgeving rondom agroforestry.
Agroforestry is een brede term, maar Hoogendijk benadrukt dat het binnen dit project niet gaat om voedselbossen of andere kleine initiatieven. ‘Wij richten ons op bomen en struiken in de grootschalige akkerbouw of veehouderij. Dus de combinatie met bijvoorbeeld grasland of eenjarige gewassen.’
De grote vragen rondom agroforestry, waaronder die over het verdienmodel en de inpasbaarheid in het Zeeuwse bouwplan, moeten nog worden beantwoord. Hoogendijk: ‘Bomen groeien langzaam. Het duurt lang voordat je daadwerkelijk inkomsten gaat genereren met dit systeem. Daarnaast kan de verzilting in Zeeland een beperkende factor zijn, maar ook dit gaan we met elkaar onderzoeken.’
Veel voordelen
Toch twijfelt de ZLTO-projectmanager niet aan deze vorm van landbouw. ‘Vanuit onze achterban krijgen we steeds meer vragen over agroforestry. Het biedt in potentie veel voordelen. Je bent minder afhankelijk van bijvoorbeeld kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen, het kan je verdienmodel verbreden en maakt je weerbaarder tegen weersextremen. Het is een serieuze vorm van landbouw die aandacht verdient.’
De eerste Zeeuwse bijeenkomst is geweest. ‘We hebben al zo’n twintig geïnteresseerden en we zoeken er nog meer’, zegt Hoogendijk. Eind dit jaar moet het netwerk goed op poten staan. Geïnteresseerden kunnen zich melden bij Rombouts Agroecologie of ZLTO.