Banner energie

Zonnepanelen op agrarisch dak: is dat interessant?

We zien het steeds vaker op het platteland: zonnepanelen op boerendaken. Het aantal zonnepanelen in Nederland groeit de laatste jaren dan ook ontzettend hard. In 2018 en 2019 zijn respectievelijk 4,6 miljoen en 5,7 miljoen zonnepanelen geïnstalleerd.

ps-0511-zijtaart-zonnecollectoren-varkensbedrijf-(9)

Ook de prijs van zonnepanelen is in de afgelopen jaren sterk gedaald waardoor het voor steeds meer bedrijven interessant wordt om zonnepanelen te installeren.

Als boer of tuinder heb je ook vaak een groot dakoppervlak beschikbaar.

Waarop moet je nu letten als je zonnepanelen op jouw dak wilt leggen?

1. Subsidie

Hoewel de prijs voor zonnepanelen sterk is gedaald heb je in Nederland nog altijd subsidie nodig om de investering in zonnepanelen rendabel te maken.

Er zijn 3 subsidiemogelijkheden:

  1. SDE++-subsidie
    Wanneer je een groot dakoppervlak beschikbaar hebt waar meer dan 50 zonnepanelen op kunnen en/of je een grootverbruik-aansluiting hebt, dan is SDE++ subsidie mogelijk geschikt. Met een SDE++ subsidie krijg je gegarandeerd 15 jaar lang een vergoeding per opgewekte kWh. De hoogte van de vergoeding wordt jaarlijks vastgesteld aan de hand van de prijs van fossiele energie. Stijgt de prijs van grijze stroom? Dan ontvang je minder subsidie. Je bespaart dan immers ook meer op je eigen elektriciteitskosten. Daalt de prijs van grijze stroom? Dan ontvang je juist meer subsidie. Ieder voorjaar (medio april) en ieder najaar (medio september) kan een SDE++-subsidie worden aangevraagd.

    Belangrijke aandachtspunten bij SDE++ subsidie:
    • Zorg dat je de subsidie door een onafhankelijke organisatie laat aanvragen en dat de subsidie wordt aangevraagd op naam van je eigen bedrijf.
    • Bereid een subsidie aanvraag goed voor en informeer vooraf bij de netbeheerder of netverzwaring voor jouw locatie mogelijk is en welke kosten hieraan zijn verbonden.
    • Maak gebruik van een onafhankelijk adviseur die eerlijk en transparant is over terugverdientijd en financiële haalbaarheid. 

      LTO Ledenvoordeel kan je uitstekend helpen met de voorbereiding en het aanvragen van SDE++-subsidie.

  2. Salderingsregeling
    Wanneer je geen grootverbruik-aansluiting hebt, kan je gebruikmaken van de salderingsregeling. Deze regeling houdt in dat de teruglevering van stroom en de afname van stroom op jaarbasis tegen elkaar worden weggestreept. Zo zorg je ervoor dat je op jaarbasis geen stroomkosten meer hebt. De regeling wordt echter vanaf 2023 aangepast. Zonnepaneel eigenaren mogen vanaf 1 januari 2023 op jaarbasis niet langer 100% van hun teruggeleverde stroom salderen met de op jaarbasis afgenomen stroom.  Vanaf 2023 wordt de regeling geleidelijk afgebouwd en mag je elk jaar 9% minder stroom salderen. 
Jaar Percentage dat je mag salderen
2020 100%
2021 100%
2022 100%
2023 91%
2024 82%
2025 73%
2026 64%
2027 55%
2028 46%
2029 37%
2030 28%

3. Postcoderoosregeling
Met de postcoderoosregeling, fiscaal bekend als de Regeling Verlaagd Tarief, maakt de overheid het mogelijk om in een project gezamenlijk energie op te wekken. In de nieuwe Postcoderoosregeling garandeert de overheid 15 jaar lang een subsidie per kWh bij zon- of windprojecten die met lokale betrokkenheid tot stand zijn gekomen. Om in aanmerking te komen voor deze regeling moet er een directe koppeling zijn tussen het aantal leden van een coöperatie of Vereniging van Eigenaren (VVE) én het opgestelde vermogen van een zon- of windinstallatie.

Agrarische ondernemers worden weleens benaderd om hun dak ter beschikking te stellen aan een lokale energiecoöperatie. Indien je als agrariër zelf je dak niet kan of wil benutten voor zonnepanelen kan een Postcoderoosproject interessant zijn om een lokale verbinding te leggen met buren en burgers. Laat jezelf dan wel goed informeren over de mogelijkheden dakverhuur en zorg voor goede afspraken over dakvergoedingen, aansprakelijkheid en risico’s.

2. Netaansluiting

De opgewekte stroom kan op momenten dat de zon veel schijnt niet altijd direct in je eigen bedrijf benut worden. Op dat moment moet de stroom teruggeleverd worden aan het net. Er ontstaat dan een piekbelasting op het elektriciteitsnetwerk. Bij grote zonnepaneelinstallaties is het daarom belangrijk om al in een vroeg stadium contact te zoeken met de netbeheerder om te verkennen of er voldoende netcapaciteit is en wat de kosten voor het verzwaren van de netaansluiting worden. In sommige gevallen zijn de kosten voor netverzwaring dusdanig hoog dat een investering in zonnepanelen financieel niet interessant is.

3. Dakconstructie & Verzekering

Met zonnepanelen op je dak creëer je een extra belasting op je stalconstructie. Laat daarom tijdig de dakconstructie doorrekenen en bereken of een eventuele dakverzwaring financieel haalbaar is. Informeer ook tijdig bij je verzekeringsmaatschappij over de premie en hoe zij omgaan met brand- en storm schade.

Zonnepanelen het nieuwe asbest?

Nee, zonnepanelen zijn in Europese richtlijnen aangemerkt als elektronisch afval. Dat betekent dat producenten en leveranciers van zonnepanelen wettelijk verplicht zijn om de inname, verwerking en recycling te organiseren. De verantwoordelijkheid voor recycling en verwerking ligt dus volledig bij de zonne-energie branche. In Nederland zijn er momenteel twee producentenorganisaties: PV Cycle en Zonne-energie Recycling Nederland (ZRN), die ervoor zorgen dat zonnepanelen kunnen worden ingenomen en gerecycled. Producenten en leveranciers die zijn aangesloten bij een van deze twee organisaties betalen voor zonnepanelen een verwijderingsbijdrage, zodat de recycling en verwerking van afgedankte zonnepanelen wordt gefinancierd, vergelijkbaar met andere elektronische apparaten.

Grootschalige verwerking en recycling van zonnepanelen moet echter nog worden georganiseerd en voor de toekomst is het van belang dat zonnepaneel eigenaren niet na 20-30 jaar geconfronteerd worden met verwijderingskosten. Er wordt om die reden in Nederland één stichting opgericht (Stichting OPEN) die al het elektronisch afval inneemt en verwerkt en waarmee o.a. de verwerking van zonnepanelen en omvormers goed wordt ingeregeld.

Veel gestelde vragen

Hoe kan ZLTO mij helpen als ik zonnepanelen op mijn boerendak wil?

Agrarische ondernemers kloppen regelmatig aan bij ZLTO voor onafhankelijk advies over het plaatsen van zonnepanelen op het dak. Veelal omdat ze zijn benaderd door commerciële bedrijven, bijvoorbeeld om het dak met zonne-installatie te verhuren. Ondernemers hebben behoefte aan onafhankelijke informatie. Wat houdt het in, wat betekent het voor mij, en wat levert het me op?

Vanuit ZLTO hebben we goede inhoudelijk kennis in huis over waaraan een ondernemer moet denken bij het plaatsen van zonnepanelen op het dak. Wil je echt concrete ondersteuning en begeleiding of een rendementsanalyse? Ga dan naar LTO ledenvoordeel.

Wat is de terugverdientijd van een zonne-installatie op mijn dak?

De terugverdientijd hangt af van verschillende bedrijfsspecifieke factoren. Adviseurs van LTO Ledenvoordeel kunnen een onafhankelijke berekening maken en de business case voor jouw locatie opstellen.

Waarop moet ik letten wanneer ik een zonne-installatie wil plaatsen?

Wat zijn de technische voorwaarden? Is mijn dakconstructie geschikt? Is er bijvoorbeeld dakverzwaring nodig? En hoe zit het met het eventueel verwijderen van asbest

Aansluiting op het net: hoeveel panelen passen op mijn dak?

Een zonnepanelenleverancier stuurt op maximaal aantal panelen. In sommige gevallen loont het om bijvoorbeeld 100 panelen minder te plaatsen en zo de kosten voor netaansluiting te verlagen en tot een hoger rendement van je installatie te komen.

De exacte plaatsing van de zonnepanelen doet er ook toe: je heb niet altijd het hoogste rendement op het zuiden. De combinatie oost en west kan voordelen leveren door piek-energieopwekking in de ochtend en avond. Dan is er een kleinere netaansluiting nodig wat kosten bespaart.

Wat zijn de investeringskosten van zonnepanelen?

En waarmee moet ik rekening houden? In de praktijk worden de kosten vaak uitgedrukt in €/Wp à kosten per wattpiek. We hebben een recent voorbeeld waarbij de kostprijs ongeveer ligt op 0,35ct/Wp. Een paneel van 300 Wp kost daarin 100 euro. Reken daarbij de omvormers, installatiekosten, marge voor leverancier, transport, et cetera. En je komt uit op ongeveer 0,55 – 0,75 ct/ Wp voor de levering van een zonne-energiesysteem.

De range zit hem met name in schaalvoordeel. Hoe meer panelen hoe goedkoper het wordt. Ook het type panelen speelt mee.

Houd ook rekening met de investeringskosten.

  • Kosten voor netaansluiting, netverzwaring. De kosten zijn afhankelijk van de locatie van het bedrijf, afstand tot het net en de hoogte van de verzwaring. De kosten kunnen fors zijn: 10.000 tot 50.000 euro.
  • Kosten voor dakverzwaring. Voor welk systeem kies je? De kosten lopen zeer uiteen, van enkele aanpassingen voor 1.000 euro tot een feitelijk compleet nieuwe constructie.
    Let bij de offerte ook goed op welke installatiekosten zijn inbegrepen. Je hebt installatiekosten voor de zonnepanelen, omvormer en brutoproductiemeter, netaansluiting, maar ook voor integratie van de huidige meterkast. Het is zaak om goed na te vragen welke installaties door welk bedrijf en voor welke kosten worden gedaan.
  • Financiering van mijn zonne-installatie: zelf of verhuren van mijn dak?

Financiering van mijn zonne-installatie: zelf of verhuren van mijn dak?

Verhuren
Er zijn veel partijen in de markt die graag jouw dak willen huren. Huren heeft als voordeel dat je zelf geen risico hebt. Je hebt geen verplichting met de bank, geen rentelasten en je ben ook niet verantwoordelijk voor het systeem, dus niet voor de aankoop van nieuwe omvormers, de verzekering, het onderhoud, enzovoorts.
Belangrijk nadeel van huren is opstalrecht. (Even nagaan bij de bank of zij hiermee akkoord gaan.)
En belangrijker nog: je bent zelf geen eigenaar van het systeem en kunt dus ook niet de duurzaamheid (GvO’s) claimen. Met recente aankondiging van de CO2-heffing kan dat weleens belangrijk worden. Je wordt dan door een heffing belast op CO2-uitstoot en kunt de zonne-energie van je eigen dak niet in mindering brengen op CO2-heffing. Je bent immers geen eigenaar.
Daarnaast weet je zeker dat bij huren een groot deel van de winst uit de panelen naar degene gaat die jouw dak huurt.

Zelf aanschaffen
Nadeel van zelf kopen is dat vaak een grote investering nodig is. Een financiering bij bank kan voordelig door bijvoorbeeld groenfinancieringen (1.5% rente), maar levert extra rentelasten op. En je draagt zelf risico, bijvoorbeeld voor de dalende energieprijs of kapotte panelen/ of omvormer. Zelf investeren levert daarentegen wel meer winst op dan verhuren. En je bent baas over eigen dak! Een hernieuwbaar opweksysteem zal de komende 15 jaar zeker belangrijk worden (zie ook hierboven, bij ‘verhuren’).