Droogte en watertekorten vormen in heel Nederland een probleem voor de landbouw. Maar in Zeeland is het probleem extra nijpend. Driekwart van de boeren in Zeeland heeft geen toegang tot zoet water. Dit komt neer op ongeveer 90.000 hectare landbouwgrond.
Dat komt doordat er in Zeeland verscheidene factoren op elkaar inwerken. In de eerste plaats wordt het klimaat extremer. Er komen meer en langere perioden van extreme temperaturen en hoosbuien doen zich vaker voor. Daarnaast is sprake van verzilting. Doordat de zeespiegel stijgt en de bodem van de polders daalt, krijgt zout water steeds meer kans om de bodem in te dringen. Zout grondwater maakt het produceren van gewassen moeilijk.
Watervraag neemt toe
Volgens voorzichtige schattingen neemt de vraag naar zoet water in Zeeland toe met tenminste 2% per jaar. Dit komt door veranderingen in het soort gewassen dat geteeld wordt en doordat er meer droge perioden zijn. Ons doel is om de behoefte en de beschikbaarheid van zoet water duurzaam in balans te brengen en te houden.
Hoe gaan we dat bereiken?
Boeren en tuinders nemen hun verantwoordelijkheid. Kleinschalige maatregelen kunnen zij zelf oppakken. Denk aan maatregelen om zuiniger met water om te gaan, de bodemstructuur te verbeteren of zelf een zoetwaterbuffer aan te leggen.
Grote maatregelen kunnen we samen realiseren met ondersteuning van de provincie en het waterschap. Dit kan bijvoorbeeld door een grotere capaciteit van de landbouwwaterleiding Zuid-Beveland, een structurelere opslag van vrijkomend water uit de Brabantse Wal, een buisleiding naar Schouwen-Duiveland, uitbreiding van externe wateraanvoer vanuit het Volkerak-Zoommeer op Zuid-Beveland en het benutten van afstromend water vanuit België. We onderzoeken ook of zoete natuurgebieden geschikt zijn voor het bergen van zoet water.
Wat doet ZLTO?
ZLTO heeft met andere agri-partijen (CZAV, Rabobank, van Iperen, Delphy en de NFO) het ‘Masterplan Zoetwater Zeeland’ ontwikkeld. In het masterplan staan 21 concrete oplossingen beschreven die de beschikbaarheid van zoet water kunnen verbeteren, en die gebaseerd zijn op de pijlers die in ons standpunt staan beschreven. We zetten ons in om die oplossingen samen met alle betrokken partijen in praktijk te brengen, bijvoorbeeld door kansrijke projecten op te starten. Daar zijn we al volop mee bezig.
Bovendien werken we samen met het waterschap en de provincie aan het Zeeuws Deltaplan Zoetwater. Onze inzet is dat de provincie zo veel mogelijk punten uit ons eigen Masterplan meeneemt.
Ons standpunt
- Indringing van zout water (actieve verzilting) in de bodem moet zoveel mogelijk worden voorkomen.
- Bestaande zoetwatervoorraden, zoals het Volkerak-Zoommeer en de grondwatervoorraad, moeten we behouden, beschermen en vergroten. Dit water moet ook (op een evenwichtige manier) gebruikt kunnen worden voor de landbouw.
- De infrastructuur voor de aanvoer van water naar Zeeland moet worden verbeterd. Ook moeten we zorgen voor grootschalige zoetwaterberging.
- Boeren en tuinders moeten worden gestimuleerd om water efficiënter te gebruiken en duurzaam bodembeheer toe te passen.
- We willen kennisontwikkeling en innovatie stimuleren.
- Restwater van de (verwerkende) industrie moet zoveel mogelijk beschikbaar worden gemaakt voor de land- en tuinbouw in de omgeving.